Artykuł stanowi przedstawienie głównych założeń upowszechniającej się koncepcji kompleksowego zarządzania jakością. Przedstawiono w nim różnice pomiędzy tradycyjnym a współczesnym podejściem do zagadnień jakości. Opisane zostały także etapy rozwoju zarządzania jakością. Zwrócono szczególną uwagę na różnice w podejściu do zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji chcącej stosować zasady TQM.

Idea znormalizowanego zarządzania jakością opiera się na ośmiu zasadach mających swe źródło w koncepcji Kompleksowego Zarządzania Jakością.
W artykule dokonano interpretacji wymagań normy ISO 9001:2000 w odniesieniu do każdej z tych zasad. Interpretacja została uzupełniona o zalecenia zawarte w normie ISO 9004:2000 zawierającej wytyczne do doskonalenia systemu zarządzania jakością.
Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że wykorzystanie norm ISO 9001:2000 i ISO 9004:2001 jako spójnego zbioru wymagań i zaleceń, przybliża narzędzie, jakim jest znormalizowany system zarządzania do koncepcji Kompleksowego Zarządzania Jakością.

Podstawowym celem artykułu było dokonanie kompleksowej analizy zagadnień (definicji, relacji pomiędzy poszczególnymi pojęciami itp.) mieszczących się w ramach zarządzania jakością. W literaturze przedmiotu niezmiernie rzadko można się spotkać z holistycznym podejściem, a jest ono niezbędne w obliczu licznych sprzeczności i kontrowersji związanych z omawianym tematem.
W artykule zaprezentowana została konwencja porządkująca terminologię z dziedziny zarządzania jakością oraz dokonany został przegląd najważniejszych obszarów badawczych nauki o jakości.

W Polsce w ostatnim okresie trwa dyskusja na temat likwidacji Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). W niniejszej pracy przedstawiono czym są fundusze, jakie są źródła finansowania ich działalności, na co przeznaczają swoje fundusze oraz jaką pełnią rolę w polskim systemie finansowania ochrony środowiska. Dokonano także krótkiej analizy finansowej ich działalności w latach 1998-2001 oraz przedstawiono skutki ich ewentualnej likwidacji.

Artykuł wskazuje możliwości wykorzystania metod wielowymiarowej analizy porównawczej (WAP) w badaniach poziomu ekorozwoju na różnych poziomach agregacji danych (np. krajowym, regionalnym, lokalnym). Dotychczasowe próby wykorzystania metod WAP do tego celu dawały co najmniej dyskusyjne wyniki. Spowodowane to było m.in. niewłaściwym doborem cech, jak również wykorzystywaną, zróżnicowaną liczebnością mierników opisujących poszczególne dziedziny ładu zintegrowanego. Autor proponuje dwuetapową procedurę konstruowania syntetycznego miernika ekorozwoju.

W artykule przedstawiono pięć podejść prezentujących podstawowe relacje między rozwojem trwałym, rozwojem zrównoważonym i ekorozwojem. Uznano pojęcie rozwoju trwałego za termin o najszerszym zakresie znaczeniowym. Dokonano także porównań między różnymi propozycjami formułowania zasad zrównoważonego rozwoju. Zaproponowano następnie ich podział na trzy komplementarne podzbiory zasad: uniwersalnych, ekorozwoju oraz prośrodowiskowych zasad zrównoważonego rozwoju. Podkreślono wiodącą rolę zasad trwałości w odróżnieniu rozwoju konwencjonalnego od nowych paradygmatów rozwoju opartych na zrównoważonej ochronie trzech kapitałów: naturalnego, ludzkiego i antropogenicznego.

W artykule autorzy określają znaczenie i istotę kategorii efektywności na tle wielu powiązanych lub pokrewnych terminów, takich jak skuteczność, sprawność, racjonalność czy optymalność. Ukazują rolę aspektów środowiskowych w poszerzaniu formuły efektywności. Istotą efektywności zintegrowanej jest właśnie wpisanie w efektywność obok aspektów ekonomicznych problematyki społecznej i ekologicznej. Wymaga to — zdaniem autorów — poszerzenia formuły rachunkowości i stworzenia w przyszłości rachunkowości ekonomiczno-społeczno-ekologicznej.

W artykule przedstawiono matrycę wskaźników zrównoważonego rozwoju Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska. Bazowy zestaw wskaźników obejmuje sześć grup problemowych związanych z komponentami środowiska oraz pięć grup sektorowych wywierających presję na środowisko. Wskaźniki uporządkowano według struktury przyczynowo-skutkowej Czynniki sprawcze-Presja-Stan-Wpływ-Reakcja. Zamieszczono przykładowy schemat analizy w układzie D-P-S-I-R dla wskaźników z sektora transportu. Podjęto ponadto próbę oceny przydatności i możliwości zastosowania proponowanej listy wskaźników w warunkach polskich. Dokonano przeglądu doświadczeń krajowych zespołów zajmujących się badaniami nad wskaźnikami zrównoważonego rozwoju.

Ubezpieczenia ekologiczne zostały już wprowadzone przez większość krajów europejskich. W Polsce jak na razie ubezpieczenia te nie znajdują się w ofercie żadnej firmy działającej na polskim rynku ubezpieczeniowym. Jednak ich wprowadzenie jest nieuniknione. Wymusi to wejście Polski do Unii Europejskiej oraz same podmioty gospodarcze zaczną szukać finansowych gwarancji na wypadek szkód w środowisku. Ubezpieczenia ekologiczne mogą stać się kolejnym ważnym instrumentem w ochronie środowiska, jak również w zarządzania ryzykiem środowiskowym. Poprzez pełnione funkcje (głównie prewencyjną) przy wykorzystaniu tych ubezpieczeń można wymuszać na podmiotach gospodarczych inwestycje proekologiczne.

W artykule zaprezentowano podstawowe różnice w zakresie wykorzystywanych instrumentów ekonomicznych w Polsce i innych krajach należących do OECD. Szczególną uwagę zwrócono na nowe rozwiązania w polskim systemie instrumentów ekonomicznych — opłaty produktowe i depozytowe. Narzędzia te, funkcjonujące w Polsce od 2002 r., dość powszechnie wykorzystywane są w krajach wysokorozwiniętych. Przedstawiono również katalog produktów objętych poszczególnymi opłatami. Ponadto opisano znaczenie innych instrumentów wykorzystywanych w polityce ochrony środowiska, takich jak subwencje i kary. Wskazano na konieczność zmian w polskim systemie instrumentów ekonomicznych, omówiono również rozwiązania, funkcjonujące w innych krajach OECD, które mogłyby zostać zastosowane w polskiej polityce ochrony środowiska.

Relacja człowiek — środowisko coraz częściej rozpatrywana jest nie tylko w kategoriach przyrodniczych i technicznych, ale także dostrzega się jej aspekty społeczne, ekonomiczne, a nawet etyczne. Ma to związek, między innymi, z rosnącą rolą konsumentów na rynku — preferencje klientów mogą decydować o pozycji firmy, a więc przyczyniać się do wzrostu zysku. Przy rosnącej świadomości ekologicznej ludzi naturalną konsekwencją staje się zapotrzebowanie na zdrową żywność, odzież, środki czystości, materiały budowlane itd., co wykorzystują firmy oferując ekologiczne (często tylko z nazwy) produkty, a termin ekologia nader często pojawia się w reklamach, w ofertach banków i instytucji ubezpieczeniowych czy biur podróży. W wielu przypadkach tego typu działaniom towarzyszą deklaracje natury moralnej, niestety na ogół będące jedynie elementem strategii marketingowej, natomiast ekolodzy i etycy oczekują, że ludzie działający w biznesie będą kierować się w swej pracy rzeczywistą chęcią chronienia przyrody, mądrością i odpowiedzialnością.

W artykule dokonano charakterystyki proekologicznej dystrybucji, która jest jednym z instrumentów marketingu ekologicznego. Przedstawiono główny cel proekologicznej polityki dystrybucji jakim jest dostarczenie produktu nabywcom zgodnie z ich potrzebami, a więc w odpowiedniej formie, miejscu, czasie, po możliwie najniższych kosztach i z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska. Wskazano, iż realizacja powyższego celu wymaga uwzględnienia przez oferenta zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta (co oznacza, że równie ważne jak samo dostarczenie produktu jest zadbanie o jego oddziaływanie na środowisko po fazie użytkowania przez konsumenta tj. redystrybucja produktu i/lub opakowania). Następnie dokonano analizy oczekiwań konsumentów z wyższym poziomem świadomości ekologicznej wobec dystrybucji produktów i wskazano podstawowe problemy decyzyjne proekologicznej dystrybucji. Na zakończenie zaprezentowano przykłady proekologicznych rozwiązań w zakresie dystrybucji.

Przyjęcie lub wprowadzanie w życie zasad ekorozwoju wcale nie stoi w sprzeczności z użytkowaniem zasobów środowiska przyrodniczego, nie oznacza też rezygnacji z procesów produkcji i konsumpcji. Dopuszczalnej skali użytkowania przyrodniczych obszarów chronionych nie da się ująć jedną liczbą lub systemem wskaźników. Wskutek biodywersyfikacji i indywidualizacji ekosystemów nie jest możliwe ustalenie jednolitego wzorca, natomiast może być skonstruowana ogólna procedura. Dlatego ważne jest, aby posiadać dokładne informacje przyrodnicze i społeczne badanych obszarów w celu określenia, jakie układy, zasoby, procesy i jaki stan środowiska przyrodniczego należy utrzymać. Pozwala to ustalić granice ludzkiej ekspansji, granice eksploatacji i obciążenia środowiska przyrodniczego.